مالیاتهای آینده برای مسكن
مالیاتهای آینده برای مسكن
مالیاتهایی كه طی حداقل دو سال اخیر به دلیل عدم پشتوانه قانونی، دولت نتوانسته از آنها برای تنظیم بازار مسكن استفاده كند، هماكنون به طرح تحول مالیاتی اضافه شده است؛ این طرح در بخش مسكن شامل حداقل سه نوع مالیات جدید و اصلاح سه دسته از مالیاتهای قدیمی است؛ «مالیات بر عایدی سرمایه» به عنوان مهمترین مالیات جدید قرار است به صورت درصدی از مابهالتفاوت قیمت فروش و قیمت زمان خرید، از فروشنده ملك دریافت شود. برای جلوگیری از آسیب به ساختوساز، ساختمانهای نوساز از این مالیات معاف هستند و اولین فروش ملك هر نفر در هر سال نیز به خاطر حفظ حقوق متقاضیان مصرفی مسكن، مشمول این مالیات نمیشود. مالیات دوم، مالكان زمینهای بایر را شامل میشود كه به ازای هر سال، معادل یكدرصد ارزش معاملاتی این زمینها است. در پیشنویس طرح تحول مالیاتی، لغو كامل معافیت مالیاتی آپارتمانهای اجارهای نیز قید شده است، اما وزارت راهوشهرسازی در بستهای كه برای تكمیل محتوای طرح تحول ارائه كرده خواستار معافیت براساس متراژ، طول مدت قرارداد و ارزش اجاری واحدمسكونی شده است. این وزارتخانه همچنین پیشنهاد كرده، برای خانههایخالی و همینطور واحدهای نوساز خالی كه 6ماه از زمان صدور پایانكارشان میگذرد، مالیات سالانهای معادل 4/2 درصد ارزش روز آنها، در طرح تحول مالیاتی گنجانده شود.
«دنیایاقتصاد» جزئیات طرح تحول مالیاتی را منتشر میكند
آمادهباش مالیاتی به بازارمسكن
جزئیات كامل از پیشنویس «مالیات بر افزایش ارزش ملك»
4 مالیاتجدید و اصلاح 3 مالیاتقدیمی بخش مسكن در دستور كار دولت
محور تحول مالیاتی: تنظیم بازار زمین، خرید و اجاره آپارتمان
فرید قدیری
برنامههای متنوع مالیاتی برای بازار مسكن كه طی دوسه سال گذشته بخش كوچكی از آن به صورت موردی و پراكنده آماده اجرا شد اما به دلیل عدم پشتوانه محكم قانونی هیچ وقت به اجرا درنیامد، حالا در «طرح تحول مالیاتی» گنجانده شده تا بعد از اجماع در دولت و تبدیل به قانون در مجلس، نیاز جدی بازار مسكن به ابزارهای مالیاتی را برآورده كند.
طرح تحول مالیاتی، دومین بخش از طرح تحول اقتصادی بعد از هدفمندی یارانهها محسوب میشود كه در قالب آن برای تنظیم بازار زمین و خریدهای مصرفی و سرمایهای مسكن 4 نوع مالیات جدید در نظر گرفته شده و برای بازار اجاره و ساختوسازهای مسكونی نیز 3 مالیات قدیمی كه هماكنون اخذ میشود، قرار است مورد بازنگری و اصلاح قرار گیرد.
محور مالیاتهای جدید در بازار مسكن، سیاست كنترل سوداگری با تاكید بر امنیتبخشی به معاملات مصرفی متقاضیان مسكن را دنبال میكند به طوری كه «تعداد و ارزش معامله» برای خریدار و فروشنده مسكن چنانچه از حد مشخصی فراتر رود، پرداخت مالیات اجباری میشود و در غیراینصورت، طرفین مشمول معافیت قرار خواهند گرفت. همچنین تعیین تكلیف خانههای خالی كه پیشتر مسوولان بنا داشتند با استفاده از قانون تعزیرات یا عوارض شهری، به مقابله با آن بپردازند نیز به این طرح محول شده است.
مالیات بر عایدی سرمایه
گزارش «دنیایاقتصاد» از جزئیات آنچه برای «ساماندهی بازار مسكن از طریق مالیات» تهیه شده، حاكی است: «مالیات بر عایدی سرمایه» عنوان یكی از مالیاتهای جدید است كه با اجرای آن، فروشنده ملك درصدی از مابهالتفاوت قیمت زمان خرید و قیمت زمان فروش را مالیات میپردازد.
مالیات بر عایدی سرمایه یا همان مالیات بر افزایش ارزش ملك، بین 15 تا 35 درصد مابهالتفاوت قیمت خرید و قیمت فروش است. به طوری كه چنانچه رقم مابهالتفاوت كمتر از 25 میلیون تومان باشد، نرخ مالیات حداكثر 25 درصد و برای معاملاتی كه رقم مابهالتفاوت قیمت در آنها بیشتر از 100 میلیون تومان باشد، مالیات حداكثر 35 درصدی اعمال میشود. در پیشنویس طرح تحول مالیاتی، برای دلایل توجیهی اخذ «مالیات بر عایدی سرمایه» به توزیع عادلانه ثروت و درآمد اشاره شده است. در صورت تصویب نهایی مالیات بر عایدی سرمایه، از معاملات مسكن فقط همین یك مالیات اخذ خواهد شد و مالیات نقلوانتقال كه هماكنون هنگام انتقال محضری، از متعاملین دریافت میشود، عملاً حذف میشود. مسوولان مالیاتی كشور پیشنهاد كردهاند اولین فروش ساختمانهای نوساز از پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه معاف باشد تا از این طریق حمایت دولت از سرمایهگذاری در تولید مسكن آسیب نبیند. اما مسوولان وزارت راهوشهرسازی با مطالعه كارشناسی بر روی جزئیات طرح تحول مالیاتی و همچنین شناخت رفتار محتكران در بازار مسكن، درخواست كردهاند: معافیت ساختمانهای نوساز از پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه حداكثر تا 6 ماه بعد از صدور پایان كار باشد تا سازندهها یا مالكان ساختمانهای نوساز كه از فروش واحدها تا زمان رونق مسكن خودداری میكنند، تحتتاثیر مهلت تعیین شده قرار بگیرند و سرعت فروش و عرضه را افزایش دهند.
براساس این گزارش، انتقال قطعی اولین واحدمسكونی توسط اشخاص در هر سال نیز مشمول مالیات بر عایدی سرمایه نخواهد شد كه در این مورد نظر دولت حفظ حقوق مودیانی است كه مسكن خود را تبدیل به احسن میكنند.
به این ترتیب افرادی كه بیش از دو بار در یكسال ملك مسكونی به فروش میرسانند مشمول پرداخت این مالیات جدید خواهند شد كه هر چقدر قیمت مسكن در طول مدت معامله افزایش داشته باشد، مالیات پرداختی نیز بیشتر میشود.
مالیات بر زمینهای بایر
دومین مالیات جدید در قالب طرح تحول مالیاتی، «مالیات بر زمینهای بایر» است به طوری كه اراضی بایر -زمینهای بلااستفاده- در شهرهای بیش از 300 هزار نفر جمعیت به ازای هر سال بایر بودن، معادل یك درصد ارزش معاملاتی مشمول پرداخت مالیات میشوند. دولت برای اخذ مالیات از زمینهای بایر، به استناد قانون ساماندهی مسكن كه سال 88 ابلاغ شد، تكلیف قانونی دارد اما تاكنون اقدامی در این زمینه انجام نداده است.
سازمان امور مالیاتی كشور در تعریف «مالیات بر زمینهای بایر» با هدف ایجاد انگیزه در تبدیل سریع زمین بایر به ساختمان، تبصرهای اضافه كرده كه به موجب آن، به محض انجام عملیات ساختمانی روی زمین، مالك زمین از پرداخت مالیات آن سال، معاف میشود.
وزارت راهوشهرسازی نیز برای «مالیات بر اراضی بایر» پیشنهاد مكملی به سازمان داده مبنی براینكه نرخ مالیات بر اراضی بایر به صورت پلكانی تعیین شود به این صورت كه برای تشویق به عرضه سریع زمینها به بازار ساختوساز، زمینهای بایر تا یكسال بعد از تصویب این قانون از مالیات معاف باشند و برای سال دوم و سوم، یك درصد و برای سال چهارم 2 درصد مالیات معادل ارزش معاملاتی روز زمین اخذ شود.
مالیات اجارهبهای مسكن
اصلاح مالیات بر اجارهبهای مسكن بخش دیگری از طرح تحول مالیاتی است. در پیشنویس طرح آمده است معافیت مالكان بیش از سه واحدمسكونی اجارهای و همچنین آپارتمانهای كمتر از 150 مترمربع از پرداخت «مالیات بردرآمد املاك اجاری» كه تاكنون برقرار بوده، لغو شود و به جای آن، از مستاجرین فاقد مسكن، حمایت موثر مالی شود. این در حالی است كه وزارت راهوشهرسازی در بسته مكتوبی كه برای نحوه تدوین طرح تحول مالیاتی در بخش مسكن به سازمان امور مالیاتی ارائه كرده، با لغو كامل معافیت مالیاتی اجارهبهای مسكن مخالفت كرده و اعمال مالیات بر اجاره مسكن را موجب انتقال بار مالیاتی به اجارهنشینها عنوان كرده است. این وزارتخانه در عین حال پیشنهاد كرده است: معافیت مالیاتی واحدهای مسكونی اجارهای برحسب متراژ، طول مدت قرارداد و ارزش اجاری تعیین شود تا امكان تنظیم بازار اجاره و ایجاد مشوق برای موجران و همچنین تعدیل اجارهبها از طریق مالیات فراهم شود.
سپردن خانههایخالی به قانون
در پیشنویس طرح تحول مالیاتی تدابیر خاصی برای خانههای خالی درنظر گرفته نشده است هر چند مالیات بر عایدی سرمایه به نوعی هزینه فروش خانههای خالی به خاطر گذر زمان و رشد قیمت مسكن طی مدت خالی بودن را افزایش میدهد.
اما وزارت راهوشهرسازی پیشنهاد كرده است كه مادهای مجزا برای خانههای خالی در طرح تحول مالیاتی اضافه شود. این پیشنهاد با تاكید بر تجارب سایر كشورها كه با وضع نرخ مناسب مالیات منجر به افزایش هزینه نگهداری خانههای خالی برای مالكان میشوند، «مالیات بر خانه خالی» را در كاهش قیمت مسكن و اجارهبها موثر ارزیابی كرده است. پیشنهاد این وزارتخانه اخذ مالیات معادل دودرهزار ارزش روز واحد مسكونی خالی به ازای هر ماه (درصورت خالی بودن 6 ماه متوالی آن ملك) است و در سال دوم، مالیات معادل 4 در هزار تغییر كند. وزارت راهوشهرسازی برای خانههای خالی چنانچه علت بلااستفاده بودن خارج از اختیار مالك باشد، معافیت مالیاتی پیشبینی كرده و در عین حال برای آپارتمانهای نوساز نیز در صورت خالی بودن بیش از 6 ماه از تاریخ صدور پایانكار، تقاضای اعمال حكم خانههای خالی را مطرح كرده است.
مالیات بر فروش مسكن
در بسته مالیاتی وزارت راهوشهرسازی پیشنهاد دیگری تحت عنوان اخذ مالیات 2 تا 3 درصدی از فروش املاكی با قیمت بیش از 200 میلیون تومان مطرح شده تا منابع حاصل از آن در حساب 100 بنیاد مسكن جهت احداث مسكن محرومین اختصاص یابد.
تعدیل 5 درصد مالیات نقلوانتقال
به گزارش «دنیایاقتصاد» در طرح تحویل مالیاتی، مالیات نقلوانتقال قطعی املاك نیز تعدیل شده به طوری كه نرخ 5 درصد كنونی به 5/0 درصد تبدیل شده است. همچنین مالیاتی كه برای اولین نقلوانتقال ساختمانهای نوساز دریافت میشود از 10 درصد به 2 درصد تعدیل شده است.
دنیای اقتصاد
18